Na suđenju Ratku Mladiću pred Haškim tribunalom, svjedok Rade Javorić izjavio je da su Muslimani u proljeće 1992. godine “dobrovoljno odlazili u sabirne centre” kod Prijedora radi zaštite od srpskih paravojski.
Javorić, tadašnji komandant Teritorijalne odbrane (TO) u Prijedoru, kazao je i da je čuo za zlodjela u tim centrima, uključujući ubistva i silovanja, kao i da su uslovi u njima bili neljudski.
Na pitanje predsjedavajućeg sudije Alphonsa Orieja smatra li to zločinima, svjedok je odgovorio potvrdno, rekavši da je to protivno svim vojničkim propisima.
Sudija Orie zatim je pitao kako su onda Muslimani “dobrovoljno” ostajali u logorima Omarska, Keraterm i Trnopolje.
Javorić je odgovorio da su u te centre sami dolazili i mogli da odu “oni koji nisu uzeli oružje i nisu učestvovali u dejstvima”. Njima je “omogućeno da idu dalje”. To, po svjedoku, ipak nisu mogli oni koji su bili zarobljeni s oružjem i u borbama.
Pozvan da navede primjer Muslimana koji je zaštitu potražio u logoru, svjedok je naveo ime Ernesta Badnjevića, za koga je rekao da se, potom, pridružio Vojsci Republike Srpske (VRS).
Tokom svjedočenja, Javorić je kazao i da nikada nije bio u Omarskoj i da nije znao šta se tamo događalo. Sugerisao je da za počinjene zločine nije bila odgovorna vojska, koja je centre za Muslimane i Hrvate obezbjeđivala spolja.
Po optužnici protiv Mladića, bivšeg komandanta VRS-a, progon Muslimana i Hrvata u opštini Prijedor imao je razmjere genocida, a u logorima su počinjeni teški i masovni zločini. Mladiću se sudi i za genocid u Srebrenici počinjen 1995. i u još nekoliko opština 1992. godine, progon Muslimana i Hrvata, terorisanje građana Sarajeva i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce.
Javorić je za izbijanje rata u prijedorskoj opštini okrivio muslimanske paravojske, koje su u selu Hambarine krajem maja 1992. godine ubile dva vojnika.
Na pitanje tužioca da li su, zatim, Hambarine i obližnji Kozarac srpske snage napale artiljerijom i “ubile mnoge Muslimane”, svjedok je odgovorio: “Nažalost, tako je bilo.”
Suđenje Mladiću nastavlja se u srijedu, 11. februara.
BIRN