Obaveze 11 gradova u Srpskoj po osnovu kredita teške su skoro 220 miliona maraka, a prvo mjesto zauzima Banjaluka koja komercijalnim bankama u zemlji i po osnovu emisije obveznica duguje 56,14 miliona KM.
U informaciji o stanju javne zaduženosti u BiH na kraju 2022. godine, koju je objedinilo Ministarstvo finansija i trezora BiH, zajedno sa podacima iz Srpske i FBiH dat je i pregled obaveza koje gradovi imaju po osnovu unutrašnjeg duga.
Kada je riječ o Srpskoj, najveće obaveze po osnovu unutrašnjeg duga ima Banjaluka, a od 56,14 miliona maraka, koliko je dugovala na kraju prošle godine, 43,20 miliona odnosi se na kredite kod komercijalnih banaka, a 12,93 miliona po osnovu izdatih obveznica.
Najveći grad u Srpskoj prati Doboj koji je bankama na kraju prošle godine dugovao 46,04 miliona maraka, dok treću poziciju čvrsto drži Bijeljina čije obaveze po istom osnovu iznose 27,38 miliona maraka.
Nakon Bijeljine slijede Gradiška i Prijedor koji su bankama dužni 23,14 miliona, odnosno 20 miliona maraka.
Zvorniku je pripalo šesto mjesto jer njegove obaveze po istom osnovu iznose 14,61 milion maraka, a sedmu poziciju drži Trebinje iz čije gradske kasa u idućem periodu treba da budu vraćeni krediti teški 11,64 miliona maraka.
Laktaši, Istočno Sarajevo i najmlađi grad u Srpskoj Prnjavor skoro da bankama duguju isto novca, odnosno njihove obaveze iznose 5,88 miliona, 5,43 miliona, te 5,35 miliona maraka.
Najnižim iznosom kredita u Srpskoj može da se pohvali Derventa, jer obaveze ovog grada su daleko manje od ostalih i na kraju prošle godine iznosile su 1,80 miliona.
U Savezu opština i gradova RS navode da bez kredita nema ni značajnih projekata, odnosno razvoja gradova.
– Prihod koji ostvaruju gradovi u Srpskoj dovoljan je za redovno funkcionisanje, ali bilo koji ozbiljniji projekat nemoguće je realizovati bez zaduženja ili podrške Vlade RS. Čelnici gradova kao što su Banjaluka, Doboj i Bijeljina, koji su najzaduženiji, željeli su nešto da urade u svojim sredinama i podignu prepoznatljivost tih gradova, a to u ovoj zemlji realno nije moguće bez zaduženja – rekao je “Glasu Srpske” predsjednik Saveza opština i gradova RS Ljubiša Ćosić i dodao da su krediti jedini način da se realizuju infrastrukturni projekti.
Ćosić, koji je i gradonačelnik Istočnog Sarajeva, s druge strane, navodi da su njegovi prethodnici zadužili grad u dva navrata bez konkretnih projekata.
– Oni su uzimali kredite pa su novac prebacivali opštinama koje su najčešće bile pozicione opštine, odnosno one u sistemu vlasti. Odnosno, ništa nije konkretno urađeno da grad realizacijom tih projekata bude prepoznatljiv – naveo je Ćosić i dodao da će se truditi da grad ne zaduži dodatno.
Podvukao je da neće nastaviti praksu svojih prethodnika koji su, kako je naglasio, prodali što se moglo prodati i zadužili grad koliko su i mogli.
– Dvojako je razmišljanje, odnosno opravdavam kolege jer ozbiljan rast i razvoj gradskih sredina je nemoguć bez zaduženja, dok s druge strane, kada je riječ o Istočnom Sarajevu, to je uzalud potrošeno vrijeme i novac – zaključio je Ćosić.
Razlozi
U Ministarstvu finansija RS ranije su “Glasu” rekli da su najčešći razlozi zbog kojih opštine i gradovi posežu za zaduženjem refinansiranje postojećih kredita i finansiranje kapitalnih investicija.
– Lokalne zajednice posežu za refinansiranjem kredita zbog povoljnijih uslova zaduženja – kazali su u Ministarstvu finansija.
Glas Srpske