U organizaciji Gradske uprave u Prijedoru je večeras održana panel-diskusija pod nazivom “O herojima odbrane grada” na kojoj su učesnici odbrane Prijedora od muslimansko-hrvatskih paravojnih formacija 30. maja 1992. godine svjedočili o ovom događaju u kojem je život izgubilo 15, a ranjeno 26 boraca.
Ratni komandant trećeg bataljona 43. prijedorske motorizovane brigade Draško Vujić rekao je da je ovo tema o kojoj se dugo ćutalo ili se o njoj nedovoljno i stidljivo govorilo.
“Prijedor je napala jedna pješadijska brigada. Obavještajne službe jesu pratile aktivnosti koje su napadu prethodile, ali nisu imale dovoljo podataka i u početku su napadači imali uspjeha, zbog tog faktora iznenađenja. Uspjeli smo ih onemogućiti u namjeri da na podvožnjaku presijeku komunikaciju s garnizonom, a spoje Hambarine, Puharsku i Kozarac /naselja s većinskim muslimanskim življem/”, rekao je Vujić.
Istoričar Predrag Lozo smatra da je 30. maj 1992. godine dan koji je sačuvao mnogo srpskih života, promijenio tok istorije ovog grada, a vjerovatno i sudbinu srpskog naroda u krajiškoj regiji.
“Pamćenje o Odbrambeno-otadžbinskom ratu treba prenijeti generacijama koje dolaze poslije nas, a tu su svjedoci najvažnija karika. Istoričari su samo kao provodnici i nemoćni su bez svjedoka, a dokumenti su bez žive riječi sterilni”, rekao je Lozo.
On je ocijenio da je večerašnji događaj početak jednog novog vida svjedočenja i pozvao je sve učesnike odbrane Prijedora da se jave i podijele s javnosti svoje priče.
“Protok vremena ne traži smanjenje aktivnosti nego progeresivno traži povećanu aktivnost društva jer se udaljavamo od vremena događanja, a dolaze nove generacije kojima treba prenijeti ta svjedočenja učesnika”, dodao je on.
Policajac Petar Čivčić iz Kupresa imao je 22 godine kada je kao kadet sa školovanja u Tarčinu 6. aprila došao u Prijedor i primljen na rad u ovdašnju policiju gdje je i ostao.
On je potvrdio da je iz doma oficira njegova jedinica bila pred sam napad na grad povučena u zgradu policije, budući da u to vrijeme policija nije imala dovoljno aktivnog rezervnog sastava, ali da je poslije na tu lokaciju došao autobus policije iz Banjaluke i Krupe na Vrbasu, da su dva njihova momka ranjena u prvom udaru kod muzeja i da se o njihovom učešću nedovoljno zna u javnosti.
“Spavali smo kad je pred zoru šef uletio i povikao: ustajte, napad. Nastala je galama i panika i može neko da priča da je nešto organizovano, ali to i tada nije bilo. Istina je i to što se govori da je bilo ljudi koji su ležali na podu od straha, a bilo je i onih koji su pucali kroz prozore”, sjeća se Čivčić.
On je ispričao detaljno kako je s kolegama pod unakrsnom vatrom otpuzao do skladišta iz kojeg je dovukao sanduke s bombama i tromblonima, pa do ranjenih policajaca kod Mladenovog spomenika, zatim do zgrade opštine gdje je bio krizni štab kojem je ponestalo municije, a potom i do kafića “2M” iz kojeg se stalno pucalo na zgradu opštine.
“Vidimo dvojicu-trojicu ljudi, nisu u uniformi, ali jesu naoružani. Od Balkana bježe ka centru grada. U tu kuću popeli smo se uz drvene stube, unutra smo zatekli zapaljenu cigaretu, punu pepeljaaru opušaka i čaure. Znači, tu je bio snajperista, iskočio je kroz prozor i pobjegao ka Jerezi”, priča Čivčić.
On kaže da tada nije razmišljao, a danas sigurno ne bi od straha isto ponovio.
“Nisam tada sumnjao u odbranu, ali kad je došla vojska, onda sam sto posto bio siguran da je grad odbranjen. Niko nije bio od nas sretniji kad smo vidjeli vojsku”, dodao je Čivčić.
Pripadnici izviđačko-diverzantske čete majora Zorana Karlice negodovali su što se tokom diskusije nije spomenulo ime njihovog komandanta koji je toga jutra povrijeđen, a poslije nekoliko dana podlegao ranama, i zbog čijih zasluga u odbrani grada i glavni trg u Prijedoru nosi njegovi ime.
“Kakav je to bio komandant govori rečenica koju je izgovarao: koga od svojih vojnika u akciji vidim ispred sebe, ja ću mu u leđa pucati. To vam dovoljno govori kakav je to heroj bio”, rekao je jedan od njegovih vojnika koji su prisustvovali večerašnjem skupu.
Kao jedan od učesnika bio je najavljen i Miroslav Cvijić koji je bio na položaju u zgradi opštine, ali je otkazao učešće.
SRNA