Najveći dobitnici su žene SNSD-a.

SNSD je 2016. godine osvojio sedam mandata u Skupštini grada među kojima nula žena. Četiri godine kasnije od osam mandata SNSD-a, nula žena. U odlazećem sazivu zbog odlazaka odbornika na druge funkcije došlo je do pomjeranja na listi – još tri odbornika ispod crte ušla su u skupštinu, dakle, ukupno 11, a i među njima žena bez. Tako su uigrane ekipe, kroz koje je, kako sami kažu, teško „probiti“, potisnule žene s pozicija 2, 4, 6, 9 i 11 /da podsjetimo: Gorana Bosančić, Bojana Ćopić, Monja Kasalović, Maja Marković i Jovana Timarac/. Ove godine SNSD osvaja 11 mandata, među kojima četiri žene: Bojana Ćopić, Sanja Paspalj, Jovana Timarac Gačić i Dražena Mršić. Sve četiri pomjerene za po dva, tri ili četiri mjesta niže u odnosu na početnu poziciju na listi. /O razlozima koji su doveli do ovakvih promjena u jednom od narednih tekstova./

Muškarci u politici vrlo često podgrijavaju neravnopravnost govoreći da su „dali prostora“ ženama, „uvažili“ ih, kao da se podrazumijeva da je prostor njihov. Tako prijedorski SNSD na pitanja o ranijim debaklima žena na listama odgovara da im zauzvrat daje upravne odbore, direktorske pozicije u školama i slično. Nažalost, ovakve pristupe često i žene ili već imaju ili prihvate, a onda i šire.

Najveći gubitnici su preletači odlazećeg saziva Skupštine grada Prijedora.

Od 31 odbornika koji su činili lokalni parlament, njih 14 nije izdržalo četiri godine u stranci sa čije su liste osvojili mandate. To su, redoslijedom sa sajta Skupštine grada Prijedora: Biljana Knežević, Srđan Adamović i Predrag Starčević /SDS/, Mesud Trnjanin i Almasa Mušić /SDA/, Nemanja Gruban /SP/, Slađana Radaković /nezavisni kandidat/, Zlatko Ritan, Goran Predojević, Slavica Popović, Igor Javorić, Dragan Romčević i Mladen Radišić /DNS/, te Ranko Smiljanić i Mladen Kulundžija /PDP/.

Od ovih 14 imena, 2024. kandidovalo se 12, a nisu se kandidovali samo Goran Predojević i Slavica Popović. Od 12 koji su učestvovali u izborima, a svi su bili u strankama drugačijim od 2020. godine, deset ih nije ponovilo mandate. Štaviše, od tih deset pet je u top deset procentualno najvećih padova u broju glasova /što je takođe tema jednog od narednih tekstova/. Samo dva od 14 odbornika jesu ponovili mandate. Gubitnika ima još, možda i većih kada se izraze rezultati u brojkama, ali je ovima težina veća jer su četiri godine sjedili u skupštinskim klupama, direktno učestvovali u donošenju odluka, bili na izvorima informacija, imali veću prohodnost u javnoj sferi, pa i pristupu medijima, što im sve zajedno daje privilegovan položaj u odnosu na veliku većinu kandidata.

Zajedničko Ranku Smiljaniću i Mladenu Kulundžiji jeste da ustvari i nisu tipični preletači /iz jedne u drugu stranku/ nego su napustili jednu stranku i osnovali novu /PNP/. Ovo govori i u prilog vjerovanju da ni članstvo ni glasačko tijelo neke stranke, za razliku od čelnih ljudi koji ih dovode, ne prihvataju rado došljake iz drugih stranaka. Tako su se i drugih dvoje bivših PDP-ovaca, Dalibor Grabež i Maja Kunić, koji su u odlazećem mandatu vršili javne funkcije u ime novoosnovane partije, našli među samo 11 od 113 /od ukupno 457/ kandidata svih stranaka za odbornike Skupštine grada koji su povećali broj glasova ovog oktobra u poređenju sa izborima 2020. Da je to nemali uspjeh, pokazuje i činjenica da su se strankama i pojedincima topile desetine, stotine, hiljade i desetine hiljada glasova od 2020. do 2024. / I o tome u jednom od narednih tekstova/.

Tabela 1: Samo 11 kandidata popravilo izborni rezultat u odnosu na 2020. godinu. /Ovdje napomena da kandidat s najvećim procentom rasta nije mjerodavna statistika budući da je 2020. bio nezavisan kandidat, uprkos članstvima u više različitih stranaka, i da je tada dobio jedan glas, budući da je uloga fiktivnih kandidata bila zauzimanje mjesta u biračkim odborima, a takođe i trgovanje tim mjestima/.

Dobitnici izbora su i SNSD i koalicija okupljena oko ove stranke, a teški gubitnici, posljedično tome, opozicionari. SNSD je 2020. okupila još šest stranaka /Demos, NDP, Prva SDS, SP, SPS i US/ koje su 10. septembra u Prijedoru potpisale koalicioni sporazum koji se u prvom redu odnosio na podršku kandidatu SNSD-a za gradonačelnika, Daliboru Pavloviću. Zajedno su osvojili 19 mandata /od kojih su dva bošnjačke koalicije Pokret za Prijedor uz SNSD, iako nisu formalni potpisnici koalicionog sporazuma/, jedan mandat dobila je tada nezavisna kandidatkinja Slađana Radaković, a 11 opozicija /tada DNS, SDA i SDS/. Koaliciji se u podršci za Slobodana Javora na prijevremenim izborima godinu dana kasnije pridružio i NPS, a ove godine još i DNS i PNP. Desetočlani savez u oktobru ove godine osvojio je 29 mandata /računajući i tri bošnjačka odbornika koji takođe nisu formalni potpisnici sporazuma, ali dijele vlast/, a opozicija dva. Od pada opozicije sa 11 na dva grđi je samo DNS – sa šest na nula.

SNSD u novom sazivu još više brojčano dominira sa 11 odbornika – gotovo tri puta više od prve naredne po snazi. Nacionalne manjine će i naredne četiri godine predstavljati Crnogorac Andrija Vukotić, formalno nezavisni kandidat, a član SNSD-a.

Iza njih je Ujedinjena Srpska. To je od svih stranaka koje su imale i zadržale parlamentarnost daleko najveći uspjeh – stopostotan rast broja mandata, sa dva na četiri.

Po uspjehu slijedi ih SDP koji je sa nula otišao na dva mandata, dok na listi gubitnika odmah poslije opozicije slijede Bošnjaci, podijeljeni, razjedinjeni, razbacani na pet kandidatskih lista. I među njima SDA koja prvi put u poraću u skupštinskom životu grada Prijedora ima mandata nula.

Izborne cenzuse nisu prešli Biljana Knežević i Žarko Kovačević. Zajedničko im je što su strankama svojim rukovodili, liste nosili. Zajedničko im je i koketiranje sa suprotnom stranom u posljednjoj godini mandata – njoj s vlastima, njemu s opozicijom.

Izbori su u Prijedoru ove godine bili dosadni. Promjene se nisu ni očekivale, ni desile. Rezultati izbora još su dosadniji. Niko se, valjda, ne raduje skupštinskim sjednicama na kojima se ne raspravlja.

Tekst i foto – Katarina Panić – www.prijedordanas.com

/nastaviće se/

1. Prijedor: Jedan biser funkcionerske kampanje (27.10.2024. godine)