Prijedorčanka Milica Končar (29) dobila je prestižnu Ševening stipendiju britanske vlade, stekla master iz cirkularne ekonomije na Univerzitetu u Edinburgu u Škotskoj i vratila se u rodni kraj gdje traži priliku da se posveti ovoj potpuno novoj interdisciplinarnoj oblasti kojoj je cilj proizvodne procese što više uravnotežiti s očuvanjem životne sredine.

Cirkularna ekonomija teži odvajanju ekonomske aktivnosti od potrošnje ograničenih resursa, kao i eliminisanju otpada iz sistema, te počiva na tri principa – da održi materijale i proizvode u upotrebi što je duže moguće, da smanjuje otpad i zagađenje i da obnavlja prirodne sisteme.

„Pošto je to nov pojam i nisam znala mnogo o tome, počela sam da tražim master studije gdje bih mogla da naučim i o teoriji i o praksi. Malo je takvih mastera u Evropi. Tek 2023. godine je otvoren prvi, taj u Edinburgu, gdje sam uspjela upisati se u prvu generaciju“, rekla je Milica.

Mogućnost da studira u Velikoj Britaniji imala je jer je uspjela dobiti veoma kompetitivnu Ševening stipendiju koju britanska vlada dodjeljuje 40 godina, koju je ostvarilo oko 60.000 studenata širom svijeta i gdje je stopa prolaza dva do tri odsto od ukupnog broja prijava.

„Sad mi je plan da iskoristim stečeno znanje, da radim na razvoju cirkularne ekonomije, optimalno u regionu, a pogotovo mi je želja da budem aktivan član unapređenja sistema upravljanja otpadom u BiH koje je neophodno, budući da je sistem zastario, loš i davno prevaziđen, a otpada je previše, te je ogroman prostor za poboljšanja“, istakla je Milica.

Ona je navela da obožava prirodu i da je to razlog zašto je nakon prijedorske gimnazije završila biologiju na Prirodno-matematičkom fakultetu u Banjoj Luci, a potom tri i po godine radila u banjalučkom Centru za životnu sredinu.

„Od radnih pobjeda istakla bih rad sa lokalnim zajednicima gdje su bila planirana postrojenja za spaljivanje otpada. Uspjeli smo spriječiti četiri takva mini postrojenja u manjim mjestima koja zavise od poljoprivrede i gdje bi se otpad za spaljivanje morao uvoziti“, naglasila je Milica.

Ona je istakla da ju je istraživanje o načinima upravljanja otpadom dovelo do cirkularne ekonomije koja gleda da se čitav sistem zaokruži, da se efikasnije i pametnije koriste i materijali – da bi se manje i bacali, kao i energija – da bi se manje eksploatisala.

„Koliko god se radi oko upravljanja otpadom, to je u našem okruženju najčešće `gašenje požara`, i figurativno, ali i doslovno, jer deponije često gore i prave ekološku katastrofu. To mi je bio podsticaj da istražujem šta je iza problema i koja su moguća rješenja“, zaključila je Milica.

Tekst i foto – Katarina Panić – www.prijedordanas.com