U “Galeriji `96” u Prijedoru sinoć je otvorena izložba pod nazivom “Osvežavanje memorije – Ornamenti srpskih srednjovekovnih fresaka” čiji je autor istoričar umjetnosti i muzejski savjetnik Muzeja primenjene umetnosti iz Beograda Dušan Milovanović.
Direktor Galerije Tihomir Ilijašević je, otvarajući izložbu, istakao da je njen autor najbolji živi poznavalac srpske srednjovjekovne likovne umjetnosti.
“`Osvežavanje memorije` je njegovo kapitalno djelo. Riječ je o multimedijalnoj izložbi koja sadrži ornamente, muziku, keramiku, video i animacije kojima se predstavljaju ornamenti srpskih srednjovjekovnih fresaka”, rekao je Ilijašević.
On je potvrdio da je izložba premijerno prikazana u Muzeju primenjenih umetnosti u Beogradu u novembru prošle godine, gdje ju je za četiri mjeseca vidjelo više od 15.000 ljudi. U Prijedor je stigla iz kineskog grada Šijana, a prije toga su je vidjeli još samo u Parizu.
Autor Dušan Milovanović rekao je da su osnova izložbe 572 table sa kopijama ornamenata iz kolekcije Muzeja.
“Izložba pokušava da osvježi sjećanje na jednu fantastičnu temu ornamente sa srednjovekovnih fresaka, odnosno sa odeće ratnika i svetitelja sa srednjovekovnih fresaka”, dodao je Milovanović.
On je istakao da je ovaj materijal prvi put pokazan 1961. godine povodom 12. Međunarodnog kongresa vizantologa, kao prateća izložba koju je organizovao Muzej primenjene umetnosti.
“Autori te izložbe su bili kustos Zagorka Janc i slikar Milovan Arsić koji je deceniju pre toga u manastirima preslikavao ornamente sa fresaka i ova izložba `Osvežavanje memorije` prvo je prikazivanje ove kolekcije od tada”, istakao je Milovanović.
On je dodao da je u realizaciji izložbe učestvovalo 135 ljudi, profesionalaca i 25 volontera, a urađen je i reprint kataloga iz 1961. godine i dvojezični katalog koji sadrži kompletan korpus ornamenata koji Muzej posjeduje.
“Ovo je nešto fantastično zato što je zaboravljeno i nešto što je sasvim savladano tamo negde u Srednjem veku. Ovo je jedan sistem znakova, jedno pismo koje mi ne umemo da pročitamo, ali je lepo jer ti ornamenti zrače i nose svoju energiju”, rekao je Milovanović.
Izložba “Osvežavanje memorije – Ornamenti srpskih srednjovekovnih fresaka” naišla je na najpozitivnije ocjene stručne javnosti i kritike, a Dušan Milovanović dobio je nagradu “Mihailo Valtrović”, vodeću nagradu u muzeološkoj djelatnosti.
U “Galeriji `96” izložen je manji dio cjelokupne izložbe od tridesetak formata ornamenata koji će Prijedorčani moći da pogledaju narednih mjesec dana, nakon čega izložba odlazi u Strazbur.
Tekst – SRNA
Foto – Aleksandar Drakulić